Ο ύπνος, η ισορροπημένη διατροφή και η άσκηση αποτελούν τους τρεις πυλώνες της καλής σωματικής και ψυχικής υγείας.
Γιατί ο ύπνος είναι σημαντικός για τον οργανισμό μας;
Ο καλός ύπνος συνεισφέρει στη θωράκιση του οργανισμού από τις λοιμώξεις καθώς και στην αναγέννηση των νευρώνων επομένως στην καλή υγεία του νευρικού συστήματος και στην παγίωση της μνήμης και της μάθησης.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας πραγματοποιείται η ανανέωση των κυττάρων του σώματος και παράγεται η αυξητική ορμόνη η οποία είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων.
Ένας ποσοτικά και ποιοτικά καλός ύπνος είναι απαραίτητος για να έχουμε ενέργεια και καλή διάθεση όλη την ημέρα. Δεν είναι τυχαίο που πλέον υπάρχει και μία ξεχωριστή ιατρική ειδικότητα, η ιατρική του ύπνου, ένας εξειδικευμένος τομέας που έχει ως στόχο να βοηθήσει όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο.
Ποια όμως από αυτά που γνωρίζουμε για τον ύπνο ή θεωρούμε ότι μπορούν να μας βοηθήσουν είναι πραγματικά και ακολουθούν τους κανόνες των ειδικών;
1. Ένα ζεστό κρεβάτι είναι ότι καλύτερο για έναν καλό ύπνο
Ένα ζεστό δωμάτιο μας δημιουργεί ένα όμορφο συναίσθημα αλλά δεν συμβάλλει στον καλό ύπνο. Η πτώση της θερμοκρασίας του σώματος είναι μέρος της φυσικής διαδικασίας του ύπνου και όταν ένα δωμάτιο είναι πολύ ζεστό αυτή η διαδικασίαδιαταράσσεται. Είναι σημαντικό να βρούμε τη θερμοκρασία που είναι ιδανική για εμάς ώστε να αισθανόμαστε άνετα χωρίς να ζεσταινόμαστε ή να κρυώνουμε.
2. Χαλάρωση με τη βοήθεια μίας οθόνης
Μήπως έχετε τη συνήθεια να χρησιμοποιείτε την τηλεόραση, το κινητό ή το tabletγια να χαλαρώσετε πριν τον ύπνο; Στην πραγματικότητα η συνήθεια αυτή μπορεί να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα γιατί ο ήχος και το φως της οθόνης μειώνουν τα επίπεδα της μελατονίνης. Η μελατονίνη είναι η ορμόνη που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης και η έκκριση της ευνοείται από το σκοτάδι.
3. Ένα ποτό πριν τον ύπνο βοηθάει να κοιμηθούμε καλύτερα
Η κατανάλωση μικρής ποσότητας αλκοόλ πράγματι μπορεί να μας βοηθήσει να αποκοιμηθούμε γρηγορότερα αλλά επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου μας. Το αποτέλεσμα είναι ένας ανήσυχος ύπνος ή μία πολύ πρωινή αφύπνιση που οδηγεί σε αυξημένο αίσθημα κόπωσης και μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας.
4. H άσκηση βοηθά τον ύπνο
Η άσκηση και γενικότερα η σωματική δραστηριότητα έχει θετική επίδραση στον ύπνο. Εάν, όμως, αντιμετωπίζετε πρόβλημα με τον ύπνο ολοκληρώστε την προπόνηση σας και γενικότερα οποιαδήποτε έντονη σωματική δραστηριότητα, 2-3 ώρες πριν την κατάκλιση. Η εντατική άσκηση διεγείρει τη λειτουργία του οργανισμού και αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος η οποία μπορεί να μείνει ανεβασμένη μέχρι και 6 ώρες.
5. Ο μεσημεριανός ύπνος βοηθά στην αντιμετώπιση της αϋπνίας
Ο μεσημεριανός ύπνος έχει διαφορετική επίδραση σε κάθε άνθρωπο. Ορισμένοι άνθρωποι νιώθουν ευεξία μετά από ένα μικρό διάλειμμα 10 έως 20 λεπτών. Για αυτούς, όμως, που δυσκολεύονται να κοιμηθούν, ένας υπνάκος αργά το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα μπορεί να δυσκολέψει περαιτέρω τη βραδινή έλευση του ύπνου.
6. Μπορούμε να αναπληρώσουμε το χαμένο ύπνο
Εάν κοιμηθούμε περισσότερο το σαββατοκύριακο ή κάποια ημέρα της εβδομάδας θα μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα αλλά δεν θα βοηθήσει να ρυθμίσουμε το βιολογικό μας ρολόι. Ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε τον ύπνο μας είναι να έχουμε ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου-αφύπνισης
7. Οι διαταραχές του ύπνου σχετίζονται μόνον με ψυχολογικά προβλήματα
Είναι αλήθεια ότι τα ψυχολογικά προβλήματα έχουν αρνητική επίδραση στον ύπνο με το άγχος να αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία. Υπάρχουν, όμως, και άλλοι παράγοντες που μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση όπως η κακή υγιεινή του ύπνου, ο χρόνιος πόνος, οι ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων, το σύνδρομοανήσυχων ποδιών, υπνική άπνοια κ.ά.
Πηγές:
1. https://www.cdc.gov/sleep/data_statistics.html
2. https://worldsleepday.org/toolkit
3. https://www.webmd.com/sleep-disorders/ss/slideshow-insomnia
4. https://www.therecoveryvillage.com/mental-health/insomnia/insomnia-myths/
5. https://www.therecoveryvillage.com/mental-health/sleep-disorders/sleep-disorder-myths/
6. https://www.sleepfoundation.org/how-sleep-works/myths-and-facts-about-sleep