12 Οκτωβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Οστεοαρθρίτιδας
Η 12η Οκτωβρίου καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1996 ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας» από την Διεθνή
Ένωση Ρευματολογίας και Αρθρίτιδας. Σήμερα υπολογίζεται ότι οι πάσχοντες από οστεοαρθρίτιδα ξεπερνούν τα 100
εκατομμύρια παγκοσμίως, με τον αριθμό αυτό να βαίνει αυξανόμενος. Τα δε στοιχεία για την Ελλάδα ακολουθούν την
διεθνή τάση.
Τι είναι όμως η οστεοαρθρίτιδα;
Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια, προοδευτικά εξελισσόμενη, εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων, γνωστή και ως
εκφυλιστική αρθροπάθεια. Αποτελεί την πιο κοινή μορφή αρθρίτιδας στον κόσμο, προκαλώντας κυρίως πόνο και
δυσκαμψία στους ασθενείς. Στην οστεοαρθρίτιδα, ο ιστός που περιβάλλει τις αρθρώσεις (αρθρικός χόνδρος) φθείρεται
σταδιακά με αποτέλεσμα στις παρυφές της εκάστοτε άρθρωσης να δημιουργούνται νέα οστά – τα οστεόφυτα ή κατά
κόσμον πιο γνωστά ως «άλατα».
Τα βασικά συμπτώματα της πάθησης είναι ο πόνος και το «τρίξιμο» (κατά την κίνηση της άρθρωσης), η δυσκαμψία της
περιοχής (κυρίως μετά από ανάπαυση), η παρουσία σκληρού ή ζυμώδους οιδήματος που προκαλείται από τα οστεόφυτα ή
την συσσώρευση υγρού στο πάσχον σημείο καθώς και η παραμόρφωση της άρθρωσης. Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων
γίνεται με φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση από τον πόνο, ή χειρουργική επέμβαση που αντικαθιστά την
πάσχουσα άρθρωση.
Τι λένε τα στοιχεία για την Ελλάδα;
Στην χώρα μας, η οστεοαρθρίτιδα κατέχει την πρώτη θέση στις παθήσεις των αρθρώσεων, καθώς εκτιμάται ότι πάνω από
1 εκατομμύριο Έλληνες πάσχουν από αυτήν. Πιο συγκεκριμένα υπολογίζεται ότι ένας στους οκτώ ενήλικες νοσεί ή
εναλλακτικά - με ποσοστιαία αναγωγή - το 13,1% των ενηλίκων υποφέρει στην Ελλάδα.
Η πάθηση τείνει να «προτιμά» περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες και η συχνότητά της αυξάνει σημαντικά με την
ηλικία έτσι ώστε σε ηλικίες άνω των 65 ετών η αναλογία να γίνεται 3 στους 4. Η δε σταδιακή αύξηση του αριθμού των
ηλικιωμένων τα τελευταία χρόνια, τόσο στην χώρα μας όσο και στο σύνολο των ανεπτυγμένων χωρών παγκοσμίως,
επιδρά αυξητικά – δυστυχώς – και στον αριθμό των νοσούντων.
Από την άλλη, οι επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο και την ελληνική οικονομία είναι εξαιρετικά δυσμενείς καθώς η
πάθηση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά συχνότητας αιτία μακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας μετά από τις άλλες
ρευματικές παθήσεις και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ποιοι παράγοντες ευνοούν την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας;
Τα αποτελέσματα των σχετικών μελετών συγκαταλέγουν στους βασικούς παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση της
πάθησης το γυναικείο φύλο, την μεγάλη ηλικία, την γενετική προδιάθεση, την παχυσαρκία και την επαναλαμβανόμενη
επιβάρυνση και καταπόνηση των αρθρώσεων.
Η ενημέρωση λοιπόν γύρω από τους παράγοντες κινδύνου είναι σημαντική προκειμένου να λαμβάνονται τα κατάλληλα
μέτρα πρόληψης κυρίως όσον αφορά στους παράγοντες εκείνους που επιδέχονται τροποποίησης όπως η παχυσαρκία και
η καταπόνηση.
Η υγιεινή διατροφή με ταυτόχρονη απώλεια βάρους και η τακτική άσκηση με στόχο την ενδυνάμωση των μυών αποτελούν
τα βασικά μέσα προστασίας των αρθρώσεων και «αναχαίτισης» της πορείας της νόσου. Η δε έγκαιρη διάγνωση μπορεί
εξίσου να επηρεάσει θετικά την πρόοδο της πάθησης η οποία στα αρχικά της στάδια αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με
την κατάλληλη φυσιοθεραπεία.
Εν κατακλείδι
Η 12η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί για να υπενθυμίζει σε όλους μας τις επιπτώσεις της οστεοαρθρίτιδας για τους
πάσχοντες, το περιβάλλον τους αλλά και την κοινωνία. Αλλά ταυτόχρονα και για να μας ευαισθητοποιήσει όλους προς την
λήψη των αναγκαίων μέτρων φροντίδας των ασθενών, αλλά και πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσή της νόσου καθ’ ότι ως
γνωστόν ...«κάλλιον το προλαμβάνειν από το θεραπεύειν».